Herkese merhabalar 4Life Akademi'nin değerli okurları. Bugünkü konumuz ikinci el otomobil satın alırken dikkat edilmesi gereken hususlar olacak. Söylemeye lüzum yoktur ki 2020 yılından beri sıfır ve ikinci el otomobil fiyatları alım gücünün çok üzerinde arttı. Hal böyle olunca otomobiller adeta gözümüz gibi bakılması gereken birer altına dönüştü.
Gönül isterdi ki bizler de eskiyen ve hurdaya dönen otomobillere tıpkı Avrupa'daki, Amerika'daki gibi cebimizdeki bozuk paralarla sahip olabilelim. :) Ancak Türkiye'de yaşıyoruz haliyle de ülkemizin gerçekleri bize bambaşka bir dünya sunuyor. Para kolay kazanılmıyor ve de bugün çalışır yürür durumdaki bir Fiat Palio bile neredeyse iki yıllık yeni asgari ücret parası. (8500 TL) Bu durum da bizleri haliyle ikinci el otomobil alırken eskisinden çok daha dikkatli olmaya zorluyor. Şimdi dikkat edilmesi gereken bu hususları madde madde inceleyelim.
1. Satın almak istediğiniz ikinci el araba için araç sahibini aradığınızda daha aracı görmeden sizden kaparo talep ederse derhal telefonu kapatın. :) Zira çok büyük bir ihtimalle bir dolandırıcılığa kurban gitmek üzeresinizdir. Kesinlikle görmediğiniz bir otomobil için kaparo yollamayın.
2. Görmek istediğiniz otomobil için telefonda satıcıdan araçla ilgili mümkün olduğunca fazla bilgi edinmeye çalışın. Mesela triger kayışı, baskı-balatası ne zaman değişmiş, son periyodik bakımları ne zaman yapılmış öğrenmeye çalışın. Aracın şasi numarasını isteyip servisle irtibat kurarak servis kayıtlarına ulaşmaya çalışın. Servis kayıtlarıyla satıcının söyledikleri arasında çelişki var mı yok mu anlayabilirsiniz. Şasi numarasından hasar sorgulamasını yapmayı da unutmayın. (telefonunuzun mesaj kısmından aralarında boşluk bırakarak HASAR S ŞASİ NUMARASINI yazın. Örneğin HASAR S VFXX12312424.) Bu mesajı 5664'e yollayın.
Tüm bunlar sayesinde aracı görmeden önce kafanızdaki soru işaretlerinin birçoğunu gidermiş olursunuz ve aracı almanıza mani olacak kusurlar varsa boşu boşuna otomobili görmeye gitmek zorunda kalmazsınız. Ayrıca söylediğinin haricinde araçta ekstradan masraf ya da sıkıntı çıkarsa yol parası, ekspertiz parası vb. masrafların satıcı tarafından karşılanıp karşılanmayacağını iyi teyit edin. Özellikle araç şehir dışındaysa ve araç sahibi bu konuda güven vermiyorsa o otomobilden uzak durun. Şunu da unutmayın ki şehir dışından beğendiğiniz bir araç için sahibi size bu konuda söz verse bile sözünü tutmayabilir. Bundan dolayı şehir dışından araç almaya gidecekseniz gideceğiniz şehirde mutlaka başka alternatifleriniz de olsun.
3. Aracı görmeye gittiğinizde ustanıza ya da computeste götürmeden önce ön kontrollerini siz yapın. Bir önceki maddemizde telefonda satıcıdan araçla ilgili mümkün olduğunca fazla bilgi edinin demiştik. Ancak buna rağmen satıcı aracıyla ilgili olarak size bilerek ya da bilmeyerek eksik bilgi vermiş olabilir. Bundan dolayı aracın ön kontrolleri tarafınızdan yapılırsa aracı almanıza engel olacak bir hususla karşılaşırsanız hiç değilse computest ya da usta masrafından kurtulmuş olursunuz.
Ben otomobillerden hiç anlamam demeyin bahsettiğim hususlar son derece basit ve kadın-erkek herkes tarafından yapılabilecek şeylerdir. En basitinden aracın etrafında en az iki kere dönüp detaylıca tavanına ve kaportasına dikkatlice bakabilirsiniz. Böylelikle dolu izi, çizik, ezik-göçük vb kusurlar var mı yok mu görebilirsiniz. Bu tarz kusurlar o aracı almanıza mani değildir ancak pazarlık aşamasında bu kusurları pazarlık konusu edebilirsiniz. Ayrıca aracın lastiklerinin durumuna ve de üretim tarihlerine de dikkatli bakmalısınız. Bir aracın lastiğinin üretim tarihi genellikle oval bir çerçevenin içinde dört haneli bir rakam olarak karşımıza çıkar. Bunların ilk iki hanesi lastiğin yılın kaçıncı haftası üretildiğini, son iki hanesi ise hangi yıl üretildiğini gösterir. (Örneğin çerçevenin içinde 3420 yazıyorsa o lastik 2020 yılının 34üncü haftasında üretilmiş demektir.)
Ayrıca bir otomobilin lastikleri o otomobilin kilometresinin orjinal olup olmadığı konusunda da bize fikir verebilir. Mesela otomobil 30.000 km'dedir ancak lastikleri 30.000 km'den çok daha fazla yol yapmış gibi duruyorsa (bu durumu lastiklerin dişlerine bakarak anlayabiliriz) o aracın kilometresi ile oynanmış olması muhtemeldir. Ancak yine de kesin konuşamayız zira araç sahibi aracına ikinci el lastik taktırmış olabilir. Bu durumda aracı kilometre kontrolü yapan bir ekspertize götürmek faydalı olacaktır.
Elbette ki yaptığımız ön kontrollerde diğer hususlardan eminsek. Lastikler ve kaporta haricinde aracın direklerinde herhangi bir işlem olup olmadığını da kendiniz kontrol edebilirsiniz. Boya olup olmadığını anlamanız zor olabilir ancak direk fitillerini kaldırarak puntolarını kontrol edebilirsiniz. Puntoların aralıklarında herhangi bir düzensizlik söz konusu ise ya da direklerde hiç punto yoksa o aracın direklerinde hasar ve boya olması çok muhtemeldir. Böyle şüpheli bir durumda aracın kapı iç cıvatalarına bakmakta fayda vardır.
Eğer cıvatalarda deformasyon varsa aracın kapısı değişmiş ya da sökülüp takılmış olabilir. Burada önemli olan husus böyle bir kaza sonucunda aracın direklerinin hasar alıp almadığıdır. Satıcı bu durumdan size telefonda bahsetmediyse ya aracı satın almaktan vazgeçin ya da ekspertize sokulması halinde araçta bu konuyla ilgili sıkıntı çıkarsa ekspertiz ücretinin kendisi tarafından karşılanacağını teyit edin. Üçüncü bir seçenek ise aracı bu kusurundan dolayı piyasa fiyatının çok altında almak. Fakat unutmayın ki direkleri işlemli olan bir aracı satarken zorlanırsınız. Sadece kapı iç cıvatalarını değil başta kaput olmak üzere sökülüp takılabilen diğer tüm parçaların cıvatalarını kontrol edin. Tüm bu kontrolleri gündüz gözüyle ve de araç temizken yapmalısınız. Zira hava karanlıksa ya da araç kirliyse bazı kusurları gözden kaçırmanız muhtemeldir.
4. Yapmış olduğunuz ön kontroller sonucunda aracın computeste sokulmaya değer olduğuna karar verirseniz muhakkak işini doğru yapan kurumsal bir ekspertiz firmasına götürün. Mümkünse kilometre kontrolü de yapan bir yer olmalı zira bir önceki maddede belirttiğimiz gibi aracın lastiklerinden dolayı kilometresinden şüphe duyuyorsanız kafanızdaki soru işareti de giderilmiş olur. Ancak her araca kilometre kontrolü yapılamadığını da unutmayın. Böyle bir durumda aracın kilometresinin orjinal olup olmadığını motor performansına, servis kayıtlarına, genel görünümüne ve muayene kayıtlarına bakarak tahmin edebilirsiniz. (muayene kayıtlarına Ptt uygulamasından bakabilirsiniz.)
Tahmin edebilirsiniz kısmının altını çizmekte fayda var çünkü bu durumdan yüzde yüz emin olmak zor. Bunların haricinde götürmüş olduğunuz firmanın airbag kontrolü, otomatik şanzıman kontrolü, alt takım kontrolü gibi hususlarda da iyi olması gerekir.
5. Yapılan tüm kontrollerden sonra aracı satın almaya karar verirseniz ve de notere yetişemeyecek durumda iseniz araç için kapora verebilirsiniz ancak bu rakam mümkün olduğunca düşük olmalıdır. Bunun haricinde aracın yedek anahtarını satıcıdan talep edin. Eğer yedek anahtarın olmadığını söylüyorsa aracın devrini yaptıktan sonra mevcut anahtarı değiştirin.
Notere gittiğiniz gün araç sahibi araçla notere geldiğinde son bir kere şasi numarasına ve plakasına bakın ve ruhsattaki şasi ve plaka bilgisi ile karşılaştırın. Zira size noterde devri yapılan araçla getirilen araç farklı olabilir ki bu büyük bir dolandırıcılığa kurban gittiğiniz anlamına gelir. Bu konuda da sıkıntı yoksa noterde tüm işlemler tamalanıp satış vezneye geçmeden ödemeyi yapmayın. Ödeme yaparken de bankaların araç alımı için kullandıkları güvenli ödeme yöntemini kullanmalısınız. Tüm bu işlemlerin sonucunda artık aracınız hayırlı uğurlu olsun.
Bir sonraki yazımızda görüşmek dileğiyle, saygılar.
Comments